Józefów odwiedzam prawie za każdym razem, gdy bywam na Roztoczu, ale nigdy nie byłam na cmentarzach. Jest ich trzy: Komunalny ze starymi i nowymi nagrobkami:
Cmentarz wojenny:
oraz kirkut. Tym razem obiektem moich zainteresowań był właśnie cmentarz żydowski. Cmentarz żydowski w Józefowie został założony zapewne tuż po lokacji Józefowa (1725 r.), na południe od centrum, poza granicami miasta. Znajduje się na zboczu stromego wzniesienia, przy drodze wiodącej w kierunku kamieniołomów
Najwcześniejsze źródło potwierdzające istnienie nekropolii to zachowany nagrobek datowany na 1737 r. W 1848 r. cmentarz został powiększony od strony wschodniej. Był otoczony kamiennym murem z bramą od strony miasta. Większość macew wykonano z wapienia wydobywanego z miejscowego i kamieniołomu. Ostatni udokumentowany pochówek odbył się na nim w 1943 r.
Cmentarz został zniszczony w czasie II wojny światowej przez Niemców, którzy wykorzystali część macew do utwardzania dróg. Także po wojnie nagrobki były rozkradane z przeznaczeniem na cele budowlane.
Jest to jeden z największych cmentarzy żydowskich na Lubelszczyźnie. Na powierzchni ok. 1 ha zachowało się kilkaset macew, z których najstarsza pochodzi z 1737 r. Na macewach znajdują się inskrypcje w języku hebrajskim, zachowały się także ślady polichromii. Macewy ustawione są w nietypowy sposób, tzn. w kierunku zachodnim. W odrębnych kwaterach chowano mężczyzn, kobiety i dzieci.
sztetl.org.pl
