poniedziałek, 28 sierpnia 2023

Tatry - Wielki Kopieniec

Kopieniec Wielki  wys. 1328 m najlepiej zdobywać od Toporowej Cyrhli, wydaje mi się , że to najatrakcyjniejsza trasa. Zejść można tą samą trasą albo do Jaszczurówki. Wybrałam tę drugą wersję, żeby było ciekawiej. Jest to teren Parku Narodowego, więc należy kupić bilet.



Miła niespodzianka w okolicach Polany - dziewięćsił bezłodygowy



Na skraju Polany pod Kopieńcem stoi kamienny krzyż, ustawiony w 1950 r. z inicjatywy tutejszych pasterzy. Na kolumnie krzyża widnieje napis „Nic nad Boga”. Co roku w okresie letnim w pobliżu krzyża odbywa się msza święta, gromadzą się tutaj rodziny góralskie, które niegdyś gospodarzyły na polanie.


Polana pod Kopieńcem, dawniej nazywana też Skupniową Polaną położona jest na wysokości ok. 1220–1250 m n.p.m., na dość rozległym i płaskim siodle grzbietowym Przysłopu Olczyskiego i stokach opadających do Dolinki Chłabowskiej.  Przez jej środek płynie w północnym kierunku okresowa struga Chłabowskiego Potoku. Dawniej polana wchodziła w skład Hali Kopieniec, była intensywnie użytkowana. Stały na niej liczne szałasy ustawione w klasycznej rzędówce, obecnie ostały się tylko nieliczne z nich. Jest jedną z nielicznych tatrzańskich polan, na których utrzymał się jeszcze wypas, obecnie jest to tzw. wypas kulturowy. Wczesną wiosną na polanie masowo zakwitają krokusy.



Przy granitowym krzyżu skręciłam potem szlakiem w prawo na grzbiet zwany „Między Uszy” - to jest ten jasny szlak po prawej.



Na polanie Kopieniec szlak rozgałęzia się; jedna jego nitka prowadzi przez szczyt Kopieńca, którym poszłam; druga omija go, prowadząc przez płaską polanę Kopieniec koło szałasów. Na Przysłopie Olczyskim obydwie nitki szlaku łączą się znowu.


Dziewięciornik błotny - w Tatrach występuje aż po piętro alpejskie, najczęściej spotykany jest na podłożu wapiennym.


Tojad mocny -  typowy przedstawiciel rodzaju w Polsce, występujący w Sudetach i Karpatach, uważany jest za najsilniej trującą roślinę w Polsce i jednocześnie jedną z najbardziej zabójczych roślin na całym świecie.


 
Szczyt Kopieńca jest skalisty i odsłonięty, co gwarantuje piękne widoki w każdą stronę świata.










 
Po nasyceniu się widokami zeszlam na przeciwną stronę Kopieńca, na Przysłop Olczyski, a stamtąd poszłam kawałek przez las.


Następnie wzdłuż idąc Doliną Olczyską wzdłuż potoku Olczyskiego zakończyłam przejście w Jaszczurówce.



W sumie cała trasa to około 10 km. Warto powtórzyć w porze kwitnienia krokusów.

czwartek, 24 sierpnia 2023

Rdzawka - Chabówka


Kościół Świętego Krzyża na Obidowej, położony na granicy Chabówki i  Rdzawki, powstał w 1757 r. na miejscu dawnej kaplicy, z fundacji Jana Wielopolskiego, wojewody sandomierskiego.  Legenda mówi o bogatym kupcu podróżującym szlakiem handlowym z Węgier do Polski, napadniętym przez zbójców. Po tym, jak ocalił go ognisty krzyż, który ukazał się zbójcom na niebie, kupiec jako wotum dziękczynne ufundował kościół. W 1928 roku świątynię otoczył opieką Krakowski Klub Automobilowy, od 1965 roku opiekuje się nią Zgromadzenie Księży Marianów. 

Kościół podpalony w 1994 roku, uratowała przejeżdżająca Zakopianką specjalistyczna jednostka straży pożarnej z Krakowa. Częściowo zniszczony i wkrótce odbudowany, zachował się w niemal niezmienionej postaci, choć był wielokrotnie odnawiany.

Świątynia ma konstrukcję zrębową, prezbiterium i częściowo nawę okalają soboty. 





Ściany i płaskie stropy z zaskrzynieniami, zdobi pseudobarokowa polichromia figuralno-ornamentalno-architektoniczna z 1901 roku, konserwowana i wzbogacona w 1975 roku przez Józefa Furdynę, zrekonstruowana po pożarze w 1994 roku. Zrekonstruowano też późnobarokowe wyposażenie zniszczone w pożarze, w tym: krucyfiks w półkolistej tęczy, późnobarokowe ołtarze, główny i dwa boczne, wczesnobarokowe retabulum ołtarzowe z manierystyczną snycerką z XVII wieku oraz z XVIII wieku ambona, chór muzyczny i ławy.