niedziela, 26 czerwca 2022

Żuławy -Żuławki:)

Lokacja wsi Żuławki została dokonana przez Wielkiego Mistrza Krzyżackiego Winricha von Kniprode w 1352 roku. Znane jest nazwisko pierwszego osadnika – Hansa von Symonsdorfa. Żuławki zostały nadane przez króla Polski Zygmunta Augusta mieszczaninowi gdańskiemu Reinholdowi Krokowskiemu. Jedną z pierwszych decyzji Krokowskiego było sprowadzenie na teren swojej dzierżawy mennonitów.

Po drugim rozbiorze Polski w 1773 roku Żuławki weszły w skład państwa pruskiego. Ostatnią właścicielką dzierżawy Krokowskiego była Elżbieta Luiza Rexionowa Obecny układ przestrzenny Żuławek został ustalony w XIX wieku.

Lata wojny nie przyniosły wielu zniszczeń, a okres powojenny nie wprowadził istotnych zmian w układzie przestrzennym wsi, dzięki czemu zachował się unikalny ruralistyczny układ wsi, jak również typowe dla Żuław drewniane budynki wiejskie. Obecnie jest po części typową ulicówką, a po części wsią kolonijną z zabudową na terpach. Ewenementem jest to, że zachowało się tutaj aż pięć domów podcieniowych (najstarszy z 1721 r.), trzy przy głównej drodze przez wieś (jeden, niestety, w ruinie) i dwa na mennonickich wysepkach osadniczych, przy czym jeden z nich jest również na modłę holenderską złączony z budynkiem gospodarczym.